‘Onverwacht concert van Engelands punkgroep nr. één’ kopt de Gelderlander op 8 december 1977. ‘De Sex Pistols, Engelands belangrijkste en meest opzienbarende punkgroep, komt vandaag naar Arnhem voor een optreden in de Stokvishal. Het optreden in Arnhem is onderdeel van een korte tour door Nederland. Follow the music dook de archieven in en stofte het optreden af.
Sid Vicious op drums
‘Onverwacht concert van Engelands punkgroep nr. één’ kopt de Gelderlander op 8 december 1977. ‘De Sex Pistols, Engelands belangrijkste en meest opzienbarende punkgroep, komt vandaag naar Arnhem voor een optreden in de Stokvishal. In een hoog tempo zullen Johnny Rotten (zang), Steve Jones (gitaar), Paul Cook (bas) en Sid Vicious (drums) hun high energy repertoire afdraaien’, aldus de krant. Inderdaad, Sid Vicious op drum. Het optreden in Arnhem is onderdeel van een korte tour door Nederland. Het is echter niet de eerste keer dat de band ons land bezoekt. Dat is namelijk in januari 1977. De band treedt dan onder andere op in het TROS-televisieprogramma Disco Circus en in Paradiso. Nog geen jaar later is de band alweer terug in Nederland.
Sex Pistols konden niet zo veel spelen
In het voorprogramma van Johnny Rotten en consorten speelt de Arnhemse band Speedtwins. “Het optreden in de Stokvishal was een gekkenhuis”, herinnert Leen Barbier, toenmalige gitarist van Speedtwins, zich. “Bij de Sex Pistols was het hetzelfde als bij de Speedtwins. Net als bij ons had je in de Sex Pistols ook slechts twee goede muzikanten. De anderen hadden nog nooit een instrument in hun klauwen gehad.”
“Het was druk in de Stokvishal, maar het was niet uitverkocht”, vervolgt Leen. “Ons optreden was wel leuk: we kregen een goede respons uit de zaal. Maar er waren natuurlijk hele heftige fans van de Sex Pistols aanwezig. Die kwamen alleen voor die band. Als jij daar dan als voorprogramma stond, dan werd je helemaal onder gespuwd. Dat was heel normaal. Daar was je niet bang voor. Er werden ook spuiten met pis volgezogen op de wc en daar werd je dan mee onder gespoten. Dat hoorde er allemaal bij. Ons optreden was in ieder geval chaotisch en leuk.”
“Het optreden van de Sex Pistols was maar kort. Dat deden zij altijd, want ze konden niet zo bijzonder veel nummers spelen. Zij hadden altijd wel een of andere smoes of ze liepen te zeiken waardoor het optreden werd gestopt. Het was veel toneelspel bij als je het mij vraagt”, aldus Leen. “Wij mochten natuurlijk backstage komen. Daar zagen we uiteraard ook hoe bij Sid Vicious nog even netjes met een viltstift een tekst op zijn borst werd gezet alsof het een tatoeage was.”
De fluim van Sid Vicious
Uiteraard is de beleving en herinnering van een concert persoonlijk en voor iedereen anders. Volgens Rob Berends, een van de latere leden van de punkcommissie van Doornroosje en medeoprichter van boekingsbureau Paperclip Agency, is het een prachtige avond. “Het was niet uitverkocht, maar er waren wel genoeg mensen. De helft van het publiek bestond uit punkers. Achter in de zaal bestond het publiek uit de mensen die altijd in de Stokvishal kwamen. Zij behoorden min of meer tot het meubilair. Er was een totaal relaxte sfeer. Helemaal geen agressie of zo. Het pogoën, dat was gewoon zo lang mogelijk op en neer springen. En als je viel, dan werd je opgeraapt. Vervolgens ging je lekker samen door met springen. Het was gewoon om te shockeren, om te lachen.”
“Sid Vicious speelde echt heel slecht”, vervolgt Rob. “Mijn broer Ruud is heel lang. Voor ons stonden twee punkers die nog ietsje minder lang waren. Ik zag hoe mijn broer zich af en toe omhoog duwde via hun schouders en dan vloog er een vette rochel richting in het podium. En een keer raakte hij Sid Vicious in zijn gezicht. Sid keek en hij zag Ruud nog net omlaag zakken. Sid had een blik van ‘jou krijg ik nog wel’ op zijn smoel. Terwijl Sid een grote fluim voorbereidde, douwde mijn broer zichzelf weer de hoogte in en komt boven de twee lange gasten uit. De fluim van Sid Vicious raakte hem zo op zijn voorhoofd.”
“Ik had toen een gimmick om een handdoekje mee te nemen. Als er dan op een gegeven moment een punker kwam langslopen die zeiknat was van het zweten, dan tikte ik hem aan en ging zijn gezicht droog vegen. Ik was pas net punker en ging al lekker punk de punkers provoceren. Toen ik dat tijdens het concert van de Sex Pistols bij een punker deed, keek die gast mij perplex aan. Maar hij vond het wel oké. Nog een paar mensen keken om en zij vonden het ook prima. Toen viel het mij op de zang was gestopt. Ik keek naar het podium en zag Johnny Rotten. En die gaf mij een dikke knipoog. Toen ging hij weer zingen.”
Muzikale onderkruipsels
De dag na het optreden in de Stokvishal verschijnt er in dagblad de Arnhemse Courant een genadeloze recensie van het concert. Volgens recensent Ronald Sterk is het verhaal van de band, of de muzikale onderkruipsels zoals de Sex Pistols worden genoemd, snel verteld. ‘Of het nu het nummer Liar of werkjes als Anarchy in the UK, Me and I en Cunt betrof, Glen Matlock op bas en Steve James op gitaar kwamen niet verder dan het niveau dat doorgaans al bereikt is na twee schriftelijke cursussen Klavarscribo.”
De enige die volgens de recensent iets op muzikaal gebied te bieden heeft, is drummer Paul Cook. Hij is diegene die “met strakke en beton vaste roffels de muziek juist de dynamiek gaf die punk nog net niet helemaal bloedeloos laat zijn.” Van zanger Johnny Rotten wordt vooral de karakteristieke houdingen geprezen. Zijn zang wordt omschreven als “het schreeuwen van onverstaanbare teksten waarin alleen het woord fuckin’ steeds weer een punt van herkenning is.” In tegenstelling tot de Gelderlander vermeldt de Arnhemse Courant dus dat niet Sid Vicious maar Paul Cook achter het drumstel heeft plaats genomen. Glenn Matlock speelt volgens de krant bas. Hoewel bassist Glenn Matlock inderdaad te horen is op de meeste nummer van de lp Never Mind The Bollocks, Here’s the Sex Pistols, heeft Matlock de band in februari 1977 al verlaten en is hij vervangen door Sid Vicious.
Good night!
Helaas zijn er van het optreden van de Sex Pistols in de Stokvishal geen video- of geluidsopnames. Van het optreden twee dagen later in Groningen is wel geluidsmateriaal te vinden envan het optreden in het Mafcentrum in Maasbree is zelfs een korte documentaire gemaakt. De band komt in februari 1978 nog een keer terug naar Nederland voor een tweetal optredens. Althans, dat is de bedoeling. Zover is het namelijk nooit gekomen.
Een kleine maand na het optreden in de Arnhemse Stokvishal vertrekt de band naar Amerika voor een korte tour. Sid Vicious is inmiddels in de ban van heroïne en de onderlinge verhouding tussen de vier bandleden is volledig verziekt. Na een optreden op 14 januari 1978 in de Winterland Ballroom in San Francisco gaat de groep uit elkaar. “Ah-ha-ha. Ever get the feeling you’ve been cheated? Good night!” zijn de laatste woorden van Johnny Rotten tijdens dit concert.
Door: Erik Nijsten
Foto’s van het concert zijn gemaakt door Fred Maessen.