Fotografen maken foto's, da's logisch. Maar waarom publiceren ze net die ene foto? In deze rubriek vertellen ze waarom!
Ben je van oorsprong een popmuziek fotograaf?
“Het hangt eigenlijk van allemaal toevalligheden aan elkaar. Volgens mij was het bij een concert dat iemand van 3voor12 naar mij toe kwam of ik de foto’s wilde opsturen. Er was die avond wel een recensent, maar geen fotograaf aanwezig. Zo gebeurde het eigenlijk. Ik vond het vanaf het begin gewoon leuk. Vooral alles wat er om het podium heen gebeurt vind ik interessant.”
“Vroeger ging ik ook vaker naar voetbalwedstrijden. Dan fotografeerde ik ook wat er om de wedstrijd heen gebeurde. Van de wedstrijd zelf maakte ik geen foto’s want daar schiet je niets mee op. Maar de mensen fotograferen die zich bij de wedstrijd bevonden, dat vond ik leuk. Later kwam daar dus pas het fotograferen tijdens concerten bij.”
Fotografeer je alleen bepaalde muziekstijl of bands?
“Nee dat doe ik niet, al heb ik wel een muziekstijl waar ik het fotograferen minder interessant vind en dat is bij reggae. Ik vind het heerlijk om naar te luisteren, maar om te fotograferen vind ik het niets. Bij singer-songwriters dan kun je vaak nog iets met de lichtinval doen. Bij reggae gaan de lichten helaas vaak alleen van rood naar geel en groen. Dat is nogal beperkt om er mooie foto’s van te maken. Uiteraard leent zich bepaalde muziek beter voor foto’s. Metal is leent zich bijvoorbeeld heel goed voor het maken van foto’s vanwege de poses die bandleden vaak innemen. Toch probeer ik mij daar zo min mogelijk door te laten leiden. Bij een singer-songwriter kan het ene lampje dat er gebruikt wordt juist zorgen voor een spannende foto. Dan is de uitdaging dus ook groter.”
Een goed voorbeeld van een poses is een springende Spike van The Deaf.
“Spike heb ik inderdaad al een paar keer springend gefotografeerd. Alleen staat er de ene keer net iemand voor of is de hals van de gitaar niet goed. Uiteindelijk is het wel gelukt om hem aantal keren mooi springend vast te leggen.”
Hoe bereid jij jezelf voor op zo iets?
“Door goed te kijken wat er gaat gebeuren d.m.v. foto’s, YouTube etc. Op die manier kun je op de juiste plek staan waar je denkt het beste beeld te maken. Voor de rest is het een kwestie van maten tellen en dan doen artiesten vaak dezelfde beweging op hetzelfde moment. Het is moeilijker een goede foto te maken als je maar een paar nummers mag fotograferen. Het is dan de uitdaging om op zoek te gaan naar een specifieke sfeer of een specifiek beeld in een relatief korte tijd.“
“Ik ga vaak ook van huis weg met een bepaalde voorstelling van foto’s die ik graag wil maken. Ik heb dan vaak een bepaald beeld in mijn hoofd. Als dat dan niet lukt kan ik daar echt van balen.”
Een totaal onverwachts beeld fotograferen is toch ook leuk?
“Dat is natuurlijk ook zo. Een paar maanden geleden speelde Kiss in Ziggodome. Ik stond daar samen met nog vijfentwintig fotografen op een klein stukje. Een van de aanwezige fotografen was de fotograaf Andreas ter Laak die ik heel hoog heb zitten. Hij maakte een foto van Paul Stanley van Kiss liggend op het podium, maar op de foto zie je ook alle fotografen. Die foto heeft hij nooit van te voren bedacht . Maar het is een waanzinnig goede foto. De foto geeft precies weer hoe die avond was: bizar druk met fotografen en met glamour. Daar loop je dus echt tegen aan en kun je niet uitkiezen of voorbereiden.”
Heb je zelf favoriete bands om te fotograferen? Ik zie vaak foto’s van Aafke Romeijn.
“Ik vind Aafke gewoon een tof wijf. Ze maakt leuke muziek en heeft best veel verschillende gezichten om te fotograferen. Daar kwam ik laatst achter toen ik aantal foto van haar terugkeek. Ik weet dat iedereen veranderd in de loop der jaren, maar hoe ze er nu bij zit en haar uitstraling is echt heel anders dan voorheen. Daarnaast heb ik een beetje contact met haar dus dat maakt het leuker en gemakkelijk om foto’s te maken.”
“Met de band Navarone heb ik dat ook. Het scheelt ook als je de band een beetje leert kennen. Dan is het gewoon tof om ergens mee naar toe te gaan. Uiteraard ga ik niet naar elk festival. Maar het is wel leuk voor mij als fotograaf om met een band mee te kunnen gaan naar bepaalde plekken. In het geval van Navarone was het echt heel leuk om mee naar Bospop te gaan bijvoorbeeld.“
Maak je op dergelijke dagen nog gekke dingen mee?
“Soms gebeurt het wel dat ik mee ga met een band en als ik dan vraag of alles is geregeld dan krijg ik een positief antwoord. Maar wat blijkt dan wel eens? Dat ze inderdaad alles hebben geregeld voor zichzelf als de artiesten. Maar accreditatie of een fotopas voor mij is dan niet geregeld. Dat kan dan wel eens een probleem zijn. Zo ben ik al een paar keer aangesproken door beveiligingsmedewerkers. Zij vertelden mij dan dat ik niet mocht fotograferen terwijl ik met een band mee was. In de praktijk komt dat met name voor bij de kleinere bands of festivals die het allemaal nog niet helemaal gewend zijn. En dat maakt dat soort momenten ook wel weer leuk.”
“Een voorbeeld hiervan was vorig jaar tijdens Bospop. Ik maakte daar een foto van een groep mensen en een strandbal. Daar ging het over. Dat was gewoon een mooi plaatje. Toen kwam er iemand van de security naar mij toe die mij even haarfijn vertelde dat ik alle foto’s van die dag moest wissen, omdat ik geen fotopas had. Dat ging ik dus mooi niet doen! Beetje een dag werk in dertig seconden verwijderen. Dat was overigens ook niet de eerste keer die dag. Het ging mij echter puur om de mensen en de strandbal. Het podium was op de achtergrond en ook nog eens ver weg.”
Hoe vind jij het nu dat iedereen foto’s maakt tijdens concerten met onder andere telefoons?
“Het levert soms hele mooie dingen op. Zo stond ik te fotograferen in het Gelredome bij Rihanna. Toen ze opkwam werden er allemaal telefoons de lucht in gestoken. Dat leverde weer een mooi plaatje op met allemaal lichtjes van de schermpjes.”
“Maar goed, dan houdt het ook wel op. Als ik in het publiek sta vind ik het ook heel irritant. Soms zie je mensen die de hele tijd alleen maar staan te filmen en dan maar kijken naar hun telefoon. Ik vind het echt heel vervelend en snap het ook niet. Ga toch gewoon naar de band kijken!”
“Sommige artiesten willen de ene keer wel en de andere keer weer geen fotografen. Maar in het publiek staan wel gewoon mensen te filmen of te fotograferen. Meestal zijn de opnamen van belabberde kwaliteit. Ik vraag mij wel eens af wie dat dan terugkijkt? Het geluid en beeld is meestal zo slecht dat je er niet met plezier naar kijkt.”
“Ik bekijk dat soort filmpjes wel eens op het internet, maar dat is dan ‘huiswerk’, maar meer niet. En sommige concerten wil ik alleen in mijn hoofd hebben opgeslagen. Zoals het concert van Pearl Jam in 1991 waar ik bij was. Dat concert zit ik nu nog steeds op te hemelen. In mijn beleving was het geweldig, maar waarschijnlijk was het niet zo en valt het tegen als je het weer ziet. Maar in mijn herinnering is dat niet zo en daar wordt het concert alleen maar mooier van in de loop der jaren!”
Sinds 2015 ben je fulltime fotograaf. Hoe is dat zo gekomen?
“Dat kwam op een moment toen ik op een hometrainer zat. Na een operatie moest ik revalideren bij een fysiotherapeut. Wij zitten op een gegeven moment over koetjes en kalfjes te praten. En over Slayer. Het gesprek werd steeds serieuzer en ook over wat er met mij gebeurd was. Mijn fysiotherapeut zei dat het ook anders had kunnen aflopen, omdat het iets met mijn hart en een hartklep te maken had.” “Het had inderdaad heel anders kunnen aflopen. Toen kwam het gesprek op het feit dat het leven best kort kan zijn en dat je vooral veel leuke dingen moet doen. Uiteindelijk kwam dit gesprek ook uit op werk en op fotografie.”
“Langzaam maar zeker wist ik dat ik gewoon meer moest gaan doen met fotografie. Toen ben ik gaan uitzoeken hoe ik dat het beste kon gaan aanpakken. De fotografieopdrachten werden vervolgens ook steeds meer en serieuzer. Maar het bleef een baan naast een fulltime andere baan.” “Op het werk wat ik deed had ik het ook steeds minder naar mijn zin. Ik zat er al tien jaar en het zag er naar uit dat daar de komende vijf jaar niets zou veranderen qua werkzaamheden voor mij. Nadat ik drie betaalde foto-opdrachten moest laten schieten omdat ik geen vakantiedagen meer had was het genoeg. Ik ben toen gaan uitrekenen wat mijn vaste lasten waren en vervolgens heb ik heel snel mijn contract ingeleverd en heb ik mij volledig op fotografie gericht.”
En hoe bevalt het leven als fulltime fotograaf?
“Het is gewoon leuk en je moet over veel meer dingen nadenken. Voorheen kreeg je gewoon maandelijks je salaris. Nu moet je met alles nadenken en reserves opbouwen etc. Daarnaast moet je ook rekening houden met de belastingen die je achteraf moet betalen en feit bijvoorbeeld dat er weinig klussen in de zomermaanden zijn. Er komt dus veel meer bij kijken.”
En werk je nu meer dan voorheen?
“Ja, maar het voelt niet als werk.”
Heb jij ooit een klus geweigerd?
“Niet echt geweigerd, maar ik ben wel een keer niet op verzoek ingegaan. Het was naar aanleiding van een foto-opdracht met groentensapjes in flesjes. Dat was echt niet mijn ding en ik was blij dat ik ’s avonds naar de Dropkick Murphys kon gaan. Ik heb toen besloten dat ik opdrachten met sapjes in flesjes nooit meer ga doen.”
Komt het dan omdat het een product is in plaats van mensen?
“Nee dat is het niet. Ik heb wel eens echt leuke klussen gedaan waar producten centraal stonden. Maar meestal zitten er ook weer mensen in een dergelijke fotoshoot en dat maakt het dan wel weer heel leuk. Dat was in dit geval niet.” Heb jij een bepaalde werkwijze? “Niet echt. Wel neem ik graag de tijd om tot waanzinnige foto’s te komen. In het begin is het vaak aftasten en de eerste foto’s zijn vaak niet de beste. Helaas ontkom je er soms niet aan om snel te werken als je artiesten fotografeert. Dan moet je er direct staan omdat je slechts een aantal seconden de tijd hebt waarin het moet gebeuren. Maar in de loop der jaren heb ik mezelf geleerd dat een goede voorbereiding al het halve werk is tot een te gekke foto.”
Heb je zelf een voorbeeld van een fotograaf?
“Andreas ter Laak vind ik dus echt waanzinnig goed. De rust die hij heeft is geweldig. Ik was vorig jaar bij Lowlands als bezoeker en heb toen tijdens een act meer op zijn werkwijze gelet dan dat ik op de band lette. Hij komt binnen, staat te kijken en te kijken en maakt dan drie foto’s of zo. De meeste fotografen die beginnen gelijk, maar hij neemt dus eerst echt de tijd om te kijken. Tom Roelofs vind ik ook echt een hele goede fotograaf. Kan echt van zijn werk genieten.”
Je vertelde dat jij zelf ook meer de tijd neemt.
“Nu wel ja. Ook als ik slechts drie nummers mag fotograferen. Eerst begon ik gelijk met foto’s te maken. Nu wil ik liever vijf hele goede in plaats van 300 waar je niets mee kunt. Wellicht komt het door de betere voorbereiding of de ervaring, maar ik ben nu van mening dat je het moment moet uitkiezen. Daar moet je dan een mooie foto van proberen te maken in plaats van maar blijven schieten. Als je dat doet dan weet je vaak niet eens meer waar je mee bezig bent, je ziet het dan niet eens meer.”
Zie je ook foto’s die je niet goed vindt?
“Jazeker. Foto’s die altijd maar hetzelfde zijn. Bijvoorbeeld alleen maar foto’s van de gitarist van een band en dan ook alleen maar dezelfde foto’s. Ik heb het wel eens bij een festivalpagina gezien dat er alleen maar foto’s werden geplaatst met steeds een foto van een gitarist. Geen andere bandleden en ook geen publiek. Vervolgens heb ik daar contact mee gezocht en mijn mening erover gegeven en ze een aanbod gedaan om beter materiaal te ontvangen. Nooit meer iets van gehoord hahaha.”
Heb je nog een droomopdracht?
“Niet echt. Ooit heb ik gezegd dat mijn droom zou zijn om met Iron Maiden op tour te gaan. Maar dat is ook meer omdat Iron Maiden gewoon de band is waar mijn voorliefde voor metal is ontstaan. Ik zat op de brugklas en toen kwam Killers volgens mij uit. Metal is echt mijn basis, Iron Maiden, Metallica, Saxon, Judas Priest dat soort bands. Het leek mij gaaf om dus met Iron Maiden op pad te gaan, maar er is vorig jaar al een heel dik fotoboek verschenen van een fotograaf die met hen op tour is geweest voor een aantal maanden. Dus dan moet je iets nieuws gaan verzinnen.“
“Het mooiste is natuurlijk wanneer je zoiets als Hans Peter van Veldhoven kunt behalen. Hij ligt bij wijze van spreken ’s avonds op de bank en dan wordt hij gebeld door Muse of hij foto’s wil komen maken later die week in Parijs. Hij is de huisfotograaf van Muse en Stereophonics en maakt dat soort dingen mee. Dat is toch leuk!”
Met welke band zou je dit het liefst dan willen doen?
“Pearl Jam. Aan de ene kant omdat ik de muziek goed vind en aan de andere kant intrigeert Eddie Vedder mij heel erg, wie hij is en waarom hij is zoals hij is. Een aantal jaren geleden heb ik een boek gekocht over aantal festivals in Europa. Daar stond ook iets in over de mensen die toen tijdens het optreden van Pearl Jam op Roskilde tijdens de ramp omkwamen. Er stond een heel stuk in over het feit dat de band naar Nederland is gekomen om bij die familie van één van de omgekomen fans op bezoek te gaan. Dan kun je wel zien dat, ondanks het feit dat het een hele grote band is, Pearl Jam ook een hele menselijk band is. Dat vind ik gewoon mooi van Pearl Jam.”
In het reuzenrad en uit de comfortzone
“Wat ik wel een keer echt wil doen is iets met een reuzenrad. Een aantal jaren geleden speelde Tessa Rose Jackson op het Valkhof Festival (toen nog de Affaire). Ik moest een portret van haar maken. ‘Ja maar waar wil je dat portret maken?’ vroeg zij. Wij liepen rond vlak bij de kapel en ik zag toen het reuzenrad van de kermis op de Waalkade. Ik wees daarnaar en zei: ‘Daar!’ Dat leek haar echt heel tof, maar de band was alles aan het inpakken en daardoor redde zij het qua tijd niet. Het lijkt mij echt een keer heel tof om een keer iets met een artiest of band in het reuzenrad te doen. Ik heb alleen nog geen band gevonden die daar tijd voor heeft.”
“Een band uit de comfortzone halen lijkt mij gewoon leuk. De winnaar van Kaf en Koren, The Mothmen heb ik bijvoorbeeld gefotografeerd op de kermis in Venlo. Wij hebben toen foto’s gemaakt bij de grijpertjes. De band had niet eens meer door dat ik hen aan het fotograferen was. Zij gingen helemaal op in het proberen te grijpen van Donald Duck. Op dat moment is dat bedacht en daar doe je het dan ook maar mee. Dat vind ik leuk. “
Door: Erik Nijsten
