Achtergrondprojecties met kleuren, beelden en filmflitsen. Publiek dat voor het podium ligt. Een band in bloedvorm in een verre van uitverkochte zaal. En een persoonlijke schuldbekentenis om de band te betalen. Op 21 september 1969 betrad Pink Floyd het geïmproviseerde podium in Het Kolpinghuis. Follow The Music duikt in de archieven en stoft de herinneringen aan dit concert af.
Het jaar is 1969. Neil Armstrong zet als eerste mens voet op de maan. In Frankrijk vindt de eerste testvlucht van de Concorde plaats. In Amsterdam houden Yoko Ono en John Lennon hun zevendaagse bed-in en scoorde de Bee Gees in Nederland een nummer 1-hit met het nummer Don’t Forget To Remember. In diezelfde tijd deed de Engelse band Pink Floyd Nederland aan voor een korte tour. De tour bracht de band ook naar Nijmegen.
Een sensatie!
“Bij mijn weten was Pink Floyd de eerste internationale band die in Nijmegen optrad. Althans, ik had er nog nooit een gezien. Dat was echt een sensatie hoor,” aldus Hein Fokker. In 1969 was hij betrokken bij Doornroosje en tot op de dag van vandaag is hij actief in de muziekbusiness. “In die tijd had bijna niemand een elpee van Pink Floyd. Wij hadden wel een paar singeltjes gehoord maar meer niet. Toch hadden wij zoiets van: ‘Die band moeten we hebben.’ Via via kwam iemand met het nieuws dat het mogelijk was om Pink Floyd te boeken. Wij dachten allemaal: ‘Dat kan helemaal niet. Die zijn veel te duur!’”
Een popconcert in het Kolpinghuis?
Het bleek wel mogelijk te zijn om Pink Floyd naar Nijmegen te halen. 4.000 gulden, omgerekend ongeveer 1.815 Euro, wilde de band voor het optreden hebben. Een schijntje nu. Maar in 1969 een enorm bedrag. Uiteraard moest de band ook een podium hebben om op te treden. Dat was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Doornroosje, op dat moment gevestigd in het oude politiebureau in de Tweede Walstraat was namelijk totaal niet geschikt.
“De reden waarom Pink Floyd niet in het toenmalige Doornroosje in de Tweede Walstraat speelde was vanwege het feit dat er simpelweg geen infrastructuur in dat pand was,” legt Hein uit. “Er was een theetuin, een bar, een paar zelfgemaakte boxen. Het was een absurd groot gebouw waar wij slechts een klein gedeelte van gebruikte. Er was een klein podium waar wel eens bandjes speelden. Was er stroom? Ja, maar niet overal. Wij waren net van start gegaan in dat pand. Daarom was Doornroosje zelf niet geschikt. De bovenzaal van Het Kolpinghuis was de enige plek waar het concert nog kon plaatsvinden.”
“Er was in Het Kolpinghuis nog nooit een popconcert georganiseerd. De zaal van Het Kolpinghuis was wel ter beschikking gesteld, maar meer niet. De zaal was een zaal voor toneelvoorstellingen. Daar had nog nooit een popband gespeeld. Kortom, het leek een groot debacle te worden,” aldus Hein. “Daarnaast was er in hetzelfde weekend een groot optreden op Plein ‘44 waar The Golden Earring speelde. Daar ging veel mensen al naar toe. Pink Floyd speelde ook nog eens op een zondagmiddag.”
Negen gulden voor Pink Floyd? Veel te duur!
Buiten de problemen rondom het vinden van een goed podium en geschikte zaal, was er ook nog het financiële aspect. “Het was niet uitverkocht. Iedereen moest dan ook entree betalen. Ook de organisatoren. Eerst zou het 5 gulden worden en uiteindelijk is het verhoogd tot 9 gulden (4 euro),” herinnert Hein zich. “Waarom geen tien gulden? Nou, als we het onder de tien gulden hielden, zouden er waarschijnlijk meer mensen komen. Vandaar dus dat een kaartje 9 gulden kostte.”
“Ik weet nog dat veel mensen dit te duur vonden,” vertelt Rob Verweij. Hij was als muziekliefhebber aanwezig bij het concert. “De meeste mensen wilden niet meer dan vijf gulden betalen. Dit concert was voor veel mensen veel te commercieel. Er stonden dan ook heel veel mensen buiten en die bleven daar ook staan. In de hoop nog iets te horen, maar ook een beetje uit protest dat ze niet naar binnen mochten en dat het te duur was.”
“Het Kolpinghuis moest in feite gewoon vol zitten om financieel quitte te spelen, maar de zaal was misschien halfvol,” vervolgt Rob. “Het was voor de organisatie in feite een debacle. De band moest na afloop gewoon betaald worden, maar dat geld was er dus niet haha. Hoe dat is afgehandeld dat weet ik niet. Ik geloof dat het achteraf is opgelost door middel van een schuldbekentenis of zo.”
Het concert
Er waren op dat moment pas twee reguliere platen van Pink Floyd verschenen, namelijk The Piper At The Gates Of Dawn en A Saucerful Of Secrets. De dubbelelpee Ummagumma en een soundtrack met de titel Music From The Film More zouden kort na de Europese tour in 1969 verschijnen. Live speelde Pink Floyd tijdens deze Europese tour veel nummers uit de voorgaande albums, maar ook nummers die op latere albums zouden verschijnen rolden al van het podium af. Kortom, Pink Floyd trakteerde het publiek voornamelijk op veel experimenteel en psychedelisch geluid.
“Het optreden van Pink Floyd was te gek,” herinnert Hein nog. “De band speelde allemaal nummers die wij nog niet kende en waarvan velen later op Ummagumma terecht kwamen. Lange uitgesponnen nummers. Achteraf gezien klonk het allemaal heel krakkemikkig, maar je voelde wel dat er iets gebeurde.”
“Er waren echte vloeistofdia’s, ik vond dat dat echt te gek. Er was geen security of zo, je kon overal bij,” aldus Rob. “Volgens mij zijn er ook nog mensen voor niks binnen gekomen, ach dat maakt ook allemaal niets uit. De mensen achter de bar die stonden echt met grote ogen te kijken. Zij wisten niet wat er gebeurde hahaha.”
Ook De Gelderlander was laaiend enthousiast. ‘Grandioze Show In Kolpinghuis Van Pink Floyd’ kopte de krant. Volgens de krant was het optreden ‘een onbereikbaar hoogste plaats in het scala van popmanifestaties’. Diegene die zich de moeite hadden genomen om te gaan waren volgens de krant getuigen van een ‘bijzonder muzikale, intensieve show, uiterst boeiend en sfeervol.’
Schuldbekentenis Het concert was dus een succes.
Maar hoe liep het financieel nu af? De zaal in Het Kolpinghuis bleef immers door de hoge entreeprijs vrijwel leeg. Pink Floyd moest echter wel de afgesproken 4000 gulden ontvangen. In het boek We Do Music, 40 jaar Doornroosje, vertelt Frits van den Akker, de belangrijkste organisator van het concert, dat het tekort door de lege zaal veel hoger op liep dan gepland. “Toen ik de vertegenwoordiger van de manager van Pink Floyd aan het eind van de middag moest betalen had ik daar geen geld voor. De penningmeester van Doornroosje weigerde het tekort aan te vullen,” aldus van den Akker.
Uiteindelijk heeft Frits twee schuldbekentenissen moeten tekenen: één uit naam van Doornroosje en een op zijn persoonlijke naam. In 1970 besloot het bestuur van Doornroosje dat Frits de schuld niet hoefde te betalen en heeft Doornroosje de schuld betaald.
Twintig jaar na het concert in het Kolpinghuis zou Pink Floyd wederom in Nijmegen optreden. Deze keer niet in het Kolpinghuis of Doornroosje voor een halfvolle zaal, maar in het Goffertpark. Voor vele tienduizenden fans die met gemak de kosten voor het ticket, het vijfvoudige van de negen gulden, neertelden.
Door: Erik Nijsten